Wanhoop niet, ons leven is een labyrint

Als de toekomst voor ons ligt, zien we een levenspad dat zich voor ons uitstrekt. We zetten een stip op de horizon. We gaan de berg beklimmen. We spreken een ambitie uit waar we over vijf jaar willen staan, welk ideaal we gaan realiseren. Op weg naar die top; ons kompas gericht op de stip. Een duidelijk en aansprekend beeld. Waarom wordt het onderweg dan zo vaak een rommeltje?

Labyrint

Toen ik tijdens een zomervakantie een paar keer een labyrint liep, trof het me dat dit veel meer lijkt op hoe het er in ons leven aan toe gaat. Je begint welgemoed aan de weg naar het centrum. Je loopt je rondjes en komt dichterbij de kern. Totdat de route finaal de andere kant op draait. Je raakt alleen maar weer verder van de kern verwijderd en door alle rondjes raak je gedesoriënteerd. Net als je denkt dat je er geen einde aan komt, sta je ineens in het midden, de bestemming.  

Omweg naar de bestemming

Het labyrint past mij beter dan die weg naar de horizon. Ik denk dat het vaak zo gaat in mijn werk. De opdracht lijkt duidelijk, het stappenplan is strak en helder. En dan duikt het moment op van aarzelen: klopt mijn gedachtegang wel of moet ik opnieuw beginnen? Of het proces loopt langzamer dan gedacht en de energie lekt weg. Misschien koppel je je resultaten terug aan je opdrachtgever en voldoet het totaal niet aan wat hij van jou had verwacht.
Het labyrint helpt me dan te zien dat het bereiken van het doel niet die rechte weg is, maar die dynamiek van rondjes lopen. Dat het juist die cirkels zijn die me verder brengen, ook als ik het zicht onderweg even helemaal kwijt ben. De omwegen brengen me uiteindelijk nieuwe inzichten. 

Oud en toch weer anders

Ik herken de dynamiek van het labyrint ook in maatschappelijke discussies. Vrouwen aan de top, de verdeling van zorgtaken, evenredige vertegenwoordiging in de politiek: de oplossingen lagen 25 jaar geleden voor een jonge feministe binnen handbereik. Alleen nog wat stugge patronen doorbreken!  
Dus als ik dan dit jaar in de talkshow M een discussie hoor over meer kleur in de politiek denk ik ‘nee niet weer datzelfde liedje’. Tot ik me realiseer dat er vier jonge zwarte vrouwen aan tafel zitten. Het gesprek wordt met hen gevoerd, niet over hen. Er is wel degelijk iets veranderd.

Déjà vu

We lopen het labyrint en de paden lopen dan weer uiteen, om vervolgens weer vlak naast elkaar te lopen. Vandaar dat déjà vu-gevoel als je weer eens in je eigen valkuil stapt. Want natuurlijk is het labyrint ook een metafoor voor je persoonlijke bagage. Oude kwetsbaarheden die van tijd tot tijd toch weer opduiken. Bah, dat was toch een gepasseerd station? Weer vergeten dat de weg niet recht is. Maar elke keer is het een beetje anders en blijk je toch verder te zijn gekomen.

Winterwende

Korte dagen. De winterwende nodigt uit tot reflectie. Een moment om vooruit te kijken en terug te denken. Welke wijsheid hebben we al cirkelend en draaiend opgedaan? Wat zien we en wat zien we niet? En wat nemen we mee naar de volgende ronde? Het is nog licht. Ik trek mijn jas aan en loop naar de Nijmeegse Waalkade, daar ligt een prachtig labyrint!