De waarde van maatschappelijk vastgoed in Oss

De gemeente Oss wil zich blijven ontwikkelen en heeft behoefte om de waarde van het maatschappelijk vastgoed in beeld te krijgen om beter onderbouwde keuzes te kunnen maken. Wat doe je bijvoorbeeld met een oud pand waarvan het onderhoudsteam aangeeft dat de investeringskosten enorm zijn vanwege de slechte bouwkundige staat, terwijl het beleidsteam juist vindt dat het pand een investering waard is, omdat het een belangrijke ontmoetingsplek in de buurt is? 

De uitdaging

Het vastgoedbedrijf van de gemeente Oss wilde graag de waarde van hun maatschappelijk vastgoed in kaart brengen én overstappen van projectgestuurd naar portefeuillegestuurd beheer.  

Het vastgoedbestand in de gemeente is heel gevarieerd met onder andere scholen, monumenten, sportzalen en gemeentelijke gebouwen. Daarnaast bestaat het vastgoedbedrijf uit drie verschillende teams met ieder hun eigen expertise. De uitdaging was om tot een instrument te komen dat voor alle soorten maatschappelijk vastgoed bruikbaar is én om de verschillende perspectieven samen te brengen, zodat een werkwijze ontstaat die het vastgoedbedrijf ondersteunt bij de taken waar het voor staat. 

De aanpak

Voor een goed werkend instrument was het van belang om eerst de verschillende meningen en perspectieven boven tafel te krijgen. Spectrum begeleidde de gesprekken. Het begon met een creatieve sessie, waarbij de medewerkers van het vastgoedbedrijf droomden over waardegestuurd vastgoedmanagement. Dat we hen Lego lieten gebruiken om dit uit te beelden wekte wel wat verbazing, maar het levert altijd weer verrassend veel op. Vervolgens werd in een gesprek in een gymzaal opgehaald welke onderdelen de teamleden graag terug wilden zien in het waarderingsinstrument, zoals materiaalgebruik, energieverbruik, toegankelijkheid, bezettingsgraad en uitstraling. Er werden meer dan 50 onderdelen genoemd! 

Het scoren van een pand op zoveel onderdelen vergt veel tijd. De vraag is bovendien wat nu echt belangrijk is. Daarom maakten de teamleden samen een selectie. Door goed te overleggen, naar elkaar te luisteren en elkaar soms te overtuigen, werd een solide basis voor het instrument gelegd. 

Met de selectie waren we er nog niet: want wát verstaan de teamleden van het vastgoedbedrijf nu eigenlijk onder maatschappelijke waarde of onder duurzaamheid? Ze gingen met elkaar in gesprek, stelden kritische vragen en vulden elkaar aan. Zo zijn we tot een waardeninstrument gekomen dat we in de praktijk getest hebben bij Gemeenschapshuis Avanti in Lithoijen en Sportzaal De Zeuven Wilgen in Lith.  

Het resultaat

Het instrument is praktisch en eenvoudig toe te passen en kan voor alle soorten maatschappelijk vastgoed gebruikt worden. Je kunt er een school mee scoren, maar ook een sporthal of monument. Om het instrument in te vullen hebben de verschillende teams van het vastgoedbedrijf elkaar nodig: ze stemmen vanuit hun eigen expertise af over de panden en werken meer samen. Gezamenlijk maken ze keuzes op basis van het instrument en het gesprek dat ze daarover met elkaar voeren.  

Omdat dit proces de verschillende perspectieven samenbrengt, zorgt het voor een meer integrale en samenhangende aanpak. Hierdoor kan het vastgoedbedrijf beter onderbouwen welke panden behouden moeten blijven en of er renovatie nodig is, maar ook hoe het maatschappelijk vastgoed het beste bijdraagt aan de leefomgeving van de inwoners van Oss.