Wat is sociaal kapitaal? Bonding, bridging en linking

• Bonding gaat over de verbinding tussen mensen die zich in elkaar herkennen, zoals mensen van dezelfde leeftijdsgroep, culturele achtergrond of leefstijl.
• Bridging is de verbinding die je maakt met mensen buiten je eigen groep. Het is alsof je een brug slaat naar andere groepen en zo nieuwe netwerken opbouwt.
• Linking ontstaat wanneer je meedoet aan de samenleving, bijvoorbeeld door lid te zijn van een vereniging of via school of werk.

Sociaal kapitaal in sociaal arme buurten

In sociaal arme buurten sta je vaak alleen; je moet je eigen boontjes doppen. Door de toenemende individualisering in Nederland zien we dit steeds vaker. Gelukkig groeit het besef dat het anders moet. Iedereen heeft momenten waarop het even niet lukt, en dan is een helpende hand, of die nu informeel of formeel is, heel welkom. In ons sociaal kapitaal kan wel eens de sleutel tot succes liggen.

Sterk sociaal kapitaal kan:

• Sociale isolatie verminderen: Mensen worden meer met elkaar in contact gebracht.
• Wederzijdse steun versterken: Inwoners kunnen elkaar beter ondersteunen in moeilijke tijden, zoals bij ziekte of werkloosheid.
• Maatschappelijke betrokkenheid vergroten: Bonding, bridging en linking stimuleren samenwerking rond thema’s zoals veiligheid en leefbaarheid.

De rol van sociaal kapitaal in zorgzame buurten

Sociaal kapitaal heeft direct invloed op individueel welzijn. Mensen met sterk sociaal kapitaal ervaren vaak minder stress, een betere mentale gezondheid, economisch welzijn en meer vertrouwen in de samenleving.

Sociaal kapitaal draagt bij aan meer zorgzaamheid. Door linking kun je steun of hulp krijgen van anderen die je in je eigen omgeving misschien niet zou tegenkomen. Dit is bijzonder waardevol in sociaal arme buurten, waar het loont om actief aan de slag te gaan met sociaal kapitaal. Dat hoeft niet per se op alle drie de onderdelen te zijn. Meer zorgzame buurten of een sterke sociale basis komen immers niet vanzelf.

Stel vragen over de mate van bonding, bridging en linking.

• In hoeverre is er in een buurt de mogelijkheid om anderen te ontmoeten?
• Wat speelt er waardoor meedoen voor sommigen niet lukt?
• Wat zijn succesfactoren voor het ontmoeten van mensen uit een andere groep?

Eens even echt stilstaan bij sociaal kapitaal is een mooie start voor het afbreken van een individualistische samenleving en groei naar een meer collectieve gemeenschap waarin mensen naar elkaar omzien.  Lokale overheden en gemeenschappen kunnen sociaal kapitaal vergroten door projecten te ondersteunen die bonding, bridging en linking bevorderen. Voorbeelden zijn buurtfeesten, gezamenlijke tuinen of vrijwilligersprojecten.

Onderzoek naar sociaal kapitaal

Robert Putnam heeft veel invloed gehad op het begrip sociaal kapitaal met zijn boek Bowling Alone (2000). Putnam's werk benadrukt de afname van sociaal kapitaal in veel westerse samenlevingen, en vooral het verlies van gemeenschappelijke instellingen en verenigingen die voorheen een cruciale rol speelden in het verbinden van mensen. Zijn inzichten benadrukken het belang van investeringen in verbondenheid om de veerkracht van gemeenschappen te vergroten.